Cannabisgebruik in Europa
De coffeeshops van de Gouden Eeuw
Kort nadat Columbus in 1492 Amerika ontdekte, maakte Europa kennis met het traditionele roken van tabak uit ceremoniële pijpen. Europeanen gingen al gauw experimenteren om tabak een betere smaak te geven en het rookplezier te verbeteren. Een van die experimenten betrof het toevoegen van kruiden zoals hennep. Deze plant was goedkoop en alom verkrijgbaar, omdat hennep werd verbouwd voor huishoudelijke en industriële doeleinden. Anders kon er ook rookwaar gekocht worden op het juiste adres: in inventarissen van bijvoorbeeld tabaksverkopers wordt nogal eens een partij hennep vermeld.
Na een dag zware arbeid volgde dan de aangename roes. Roken. Drinken. Zingen. Feesten. Ter recreatie en misschien ook ter inspiratie. De gewoonte om hennep en tabak te roken werd verspreid door zeevaarders, soldaten en kunstenaars en ontwikkelde zich tot een populair tijdverdrijf onder alle rangen en standen. Het zijn die geneugten van het leven van alledag die de oude meesters levendig hebben weergegeven. Keer op keer schilderden ze mensen die genieten van een rokertje in rookhuizen, de coffeeshops van de Gouden Eeuw.
Nu was roken niet algemeen geaccepteerd in de zeventiende eeuw. De Christelijke moraal dicteerde anders. De scenes op de schilderijen lieten dus geen navolgenswaardig gedrag zien, maar juist wat niet mocht. Dit soort schilderijen diende ook om die moraal te versterken: het waren geen ‘fotootjes’ van het leven van alledag, maar schilderijen die mensen goed en slecht gedrag lieten zien.
Meesterwerken in onze musea
In de collectie van het museum zijn werken van beroemde zeventiende-eeuwse schilders als David Teniers de Jongere, Adriaen Brouwer, Hendrick Sorgh en Adriaen van Ostade: werken die concurreren met andere schilderijen van deze kunstenaars in bijvoorbeeld het Rijksmuseum.
In het Hash Marihuana & Hemp Museum in Barcelona zijn de meesterwerken te zien in een majestueuze zaal, terwijl een intieme presentatie in het Hash Marihuana & Hemp Museum in Amsterdam zich er voor leent de schilderijen van dichtbij te bestuderen. Ze laten een bijzondere periode zien uit de geschiedenis van het roken van cannabis.