Hennep in Rusland

De grootste hennepproducent ter wereld

Deze verzamelkaart van de New Yorkse koffiebranderij Arbuckle’s Coffee uit 1889 behoort tot een serie van vijftig kaarten, waarop unieke eigenschappen van de belangrijkste landen van de wereld zijn afgebeeld. Deze verzamelkaart van het Keizerrijk Rusland toont niet alleen het Winterpaleis (de Hermitage) van de tsaar in Sint Petersburg, maar ook de teelt van hennep en vlas.

Al sinds de achttiende eeuw was Rusland de grootste hennepproducent ter wereld. Rond 1740 produceerde het land maar liefst tachtig procent van de hennep die in Europa werd gebruikt voor zeilen, touwen, netten enzovoorts. Hennep van uitstekende kwaliteit was exportproduct nummer één van het land, belangrijker dan bont, hout en ijzer. In de tweede helft van de achttiende eeuw importeerde Groot-Brittannië negentig procent van zijn hennep uit Rusland en was de Britse scheepvaart praktisch volledig afhankelijk van Russische hennep. Genoeg reden voor Napoleon om een oorlog om hennep te beginnen.

De oorlog om hennep

In 1807 ondertekenden Napoleon en tsaar Alexander I het vredesverdrag van Tilsit. Een van de voorwaarden van de vrede was dat Rusland geen handel meer mocht drijven met Groot-Brittannië, de aartsvijand van Napoleon. De Franse keizer hoopte dat een tekort aan Russische hennep de Britse vloot (en economie) zou verzwakken. In 1811 hervatte Rusland echter de handel met Groot-Brittannië. Napoleon protesteerde, maar kreeg geen gehoor van de tsaar. Hierop verzamelde Napoleon een leger van 680.000 man en begon op 24 juni 1812 zijn veldtocht naar Moskou om onder andere controle te krijgen over de Russische hennepproductie. De veldtocht werd een regelrechte ramp en betekende voor Napoleon het begin van het einde.

Na de Russische Revolutie

Ook na de Russische Revolutie van 1917 bleef het land ‘s werelds grootste producent van hennep. De belangrijkste productiegebieden lagen in het huidige Oekraïne en Wit-Rusland. In 1931 werd in Glukhov (Oekraïne) een speciaal instituut opgericht voor de ontwikkeling van nieuwe hennepgewassen. In de jaren zeventig ontwikkelden zij met succes hennep met een betere vezelkwaliteit, een hogere opbrengst per hectare en een lager THC-gehalte.

2,5 miljoen hectare wilde hennep

Na de val van de Sovjet-Unie daalde de hennepteelt aanzienlijk. In Bolkhov staat een van de laatst overgebleven hennepfabrieken van Rusland; er waren er ooit zestien. Er wordt echter geschat dat er zo’n 2,5 miljoen hectare aan wilde hennep groeit in het verre oosten van Rusland en rond de Zwarte Zee.